Kościoły, stare, niszczejące cmentarze ewangelickie, przydrożne krzyże i kapliczki. Wszystkie one mają swoją historię i ukrytą tajemnicę. Młodzież z Zespołu Szkół w Jedwabnie postarała się, by najcenniejsze pamiątki przeszłości z terenu gminy nie popadły w zapomnienie. Efektem pracy uczniów są ilustrowane fotografiami monografie z opisami najciekawszych obiektów.
ZACZĄĆ OD TEGO, CO BLISKIE
Naukę historii i kształtowanie postaw patriotycznych najlepiej zaczynać od poznania dziejów najbliższej okolicy. Świadczy o tym przykład uczniów Zespołu Szkół w Jedwabnie, którzy przez cztery miesiące tworzyli monografie kościołów, cmentarzy oraz przydrożnych krzyży i kapliczek znajdujących się w ich rodzinnych miejscowościach. Wszystko zaczęło się od ogłoszonego w ramach Roku Języka Polskiego konkursu "W Polsce bije serce świata...", którego celem było m.in. kultywowanie tradycji regionalnych. Zadanie to skłoniło nauczycielki Zespołu Szkół w Jedwabnie - Jadwigę Krawczyk, Bożenę Drelich, Zofię Kozłowską oraz Urszulę Porycką-Krawczewską do opracowania programu pt. "Ocalić od zapomnienia". Przedsięwzięcie było skierowane do uczniów klas pierwszych i trzecich gimnazjum. Jego realizacja rozpoczęła się w październiku ubiegłego roku. Uczniowie sami ustalili, jakie obiekty chcieliby opisać. Najpierw poszczególne grupy musiały dokonać ewidencji wybranych kapliczek, krzyży, kościołów i cmentarzy. Potem gimnazjaliści przygotowali ich dokumentację fotograficzną.
SPOTKANIA, WYWIADY, ROZMOWY
Najtrudniejszym zadaniem było jednak uzyskanie informacji na temat historii poszczególnych obiektów. Młodzież poradziła sobie z tym jednak całkiem nieźle. Potrzebną wiedzę uczniowie gromadzili na podstawie rozmów i wywiadów z mieszkańcami. Często byli to znajomi, sąsiedzi bądź krewni gimnazjalistów. Okazało się, że rozmówcy na ogół bardzo chętnie dzielili się swoją wiedzą. Wyrażali nawet zadowolenie, że posłuży ona do utrwalenia pamięci o często zapomnianych już miejscach czy obiektach. Uczestnicy projektu spotkali się m.in. z proboszczem parafii w Jedwabnie ks. Józefem Misiakiem, z którym wspólnie przeglądali księgi kościelne oraz wójtem gminy Włodzimierzem Budnym. Szef urzędu, prywatnie pasjonat historii, udostępnił młodym badaczom dziejów kronikę kościoła. Uczniowie w trakcie swoich prac sięgali też do innych źródeł, w tym także artykułów zamieszczanych w "Kurku Mazurskim". Równolegle z grupą monograficzną pracował zespół plastyczny. Jego członkowie mieli za zadanie odtworzyć charakterystyczne elementy sztuki regionalnej. Gimnazjaliści odnaleźli kilka starych, mazurskich kafli piecowych wytwarzanych niegdyś na terenie gminy oraz kropielnicę. Na podstawie tych przedmiotów tworzyli własne dzieła, nawiązujące wzornictwem do oryginałów.
IMPONUJĄCE EFEKTY
Efekty pracy uczniów są imponujące. Młodzi ludzie stworzyli m.in. ciekawą monografię kościoła w Jedwabnie. Zawiera ona nie tylko dokładny opis samej świątyni, ale uwzględnia również inwestycje czynione w niej na przestrzeni dziesięcioleci. Opisu doczekał się także kościół w Nowym Dworze, kapliczki w Szuci i Małszewie, pochodzący z początków XIX wieku dom w Waplewie oraz cmentarz ewangelicki w Jedwabnie. Gimnazjaliści zebrali też legendy i opowieści krążące do dziś wśród mieszkańców. Przypomnieli historię wyludnionej wsi Małga, która stała się w latach 50. częścią poligonu wojskowego oraz Uścianka, gdzie według przekazów rezydować miał Erich Koch. Uczestnicy projektu mają tym większe powody do dumy, że gmina Jedwabno nie posiadała do tej pory żadnych rejestrów i opracowań zabytkowych obiektów. Realizacji projektu towarzyszyło duże zainteresowanie młodzieży.
- Co drugi uczeń naszej szkoły zaangażował się w prace. Każdy starał się dać coś z siebie - podkreśla Jadwiga Krawczyk.
Ewa Kułakowska
2007.04.11